Uitbreiding duaal leren

In het schooljaar 2016-2017 startte het duaal leren met enkele richtingen, waaronder ruwbouw duaal. Sindsdien werden elk schooljaar nieuwe standaardtrajecten voor duale opleidingen ontwikkeld. In 2020 startte de langverwachte derdegraadsopleiding Sanitaire en verwarmingsinstallaties duaal: 12 onderwijsverstrekkers vroegen de programmatie aan, en in het schooljaar 2020-2021 volgen 20 leerlingen deze opleiding die meteen de derde meest populaire duale bouwrichting is geworden.

Ondertussen zijn alle mogelijke opleidingen die in de matrix secundair onderwijs werden opgenomen ook als duale opleidingen ontwikkeld: er zijn 6 derdegraadsopleidingen bouw, en 13 specialisatieopleidingen duaal.

In het schooljaar 2020-2021 volgen 184 leerlingen een duale opleiding.

Ondersteuning aan ondernemingen (in het kader van duaal leren)

Onze regionale Constructiv-adviseurs bieden ondersteuning aan ondernemingen die duale trajecten willen opstarten of deze al hebben lopen. Dit kan bijv. door een bezoek te brengen aan de onderneming om informatie te verschaffen over duaal leren en het geheel te kaderen of door mee te helpen bij het opvolgen van de bedrijfsverplichtingen.

Een belangrijk element in deze ondersteuning waar Constructiv in het bijzonder fier op is, zijn de bezoeken aan leerlingen die onze welzijnsadviseurs uitvoeren op de bouwplaats. Veiligheid en welzijn zijn essentieel in het opleidingstraject van leerlingen en daarbij spelen ook de leerkrachten een belangrijke rol: ook zij worden dus bij zo’n bezoek uitgenodigd. Ondanks de coronamaatregelen waarmee rekening moest worden gehouden, werd elke duale leerling in 2020 door onze welzijnsadviseurs bezocht. Zij hadden niet alleen gesprekken met de leerlingen, maar ook met hun mentoren en leerkrachten. Indien nodig, nam de adviseur na afloop van zo’n bezoek opnieuw contact op met de werkgever om samen de veiligheidssituatie op de bouwplaats te overlopen en een actieplan voor verbeteringen op te maken.

De Vlaamse Regering heeft in 2020 beslist meer te investeren in duaal leren via het sectorconvenant 2021-2022. Constructiv heeft samen met de Vlaamse sociale partners nieuwe acties uitgewerkt voornamelijke gericht op inhoudelijke ondersteuning van onderneming: algemene informatie bieden over het duaal opleidingstraject, bruggen bouwen tussen ondernemingen en scholen, het onthaal van leerlingen versterken, mogelijkheden bieden voor externe opleidingen, een duidelijke focus op het veiligheids- en welzijnsbeleid en de link maken naar aanwerving. Dit alles wordt ingebed in de algemene werking van Constructiv nl. het inzetten op competentievorming en het ontwikkelen van een veiligheidscultuur in bouwbedrijven.

Ook ondersteuning aan scholen (in het kader van duaal leren)

Onze adviseurs bezoeken niet enkel ondernemingen, maar ook scholen die duaal leren aanbieden: we informeren hen over onze ondersteuning naar ondernemingen toe (om de taakverdeling duidelijk te maken) en over de sectorale context en regels.

Daarnaast willen wij onze kennis en ons netwerk gebruiken om scholen te ondersteunen bij het opstarten van duaal leren en hen mee te nemen in het duaal verhaal. We vestigen de aandacht op goede praktijken uit andere scholen en organiseren lerende netwerken.

Lerend netwerk

Sinds enkele jaren organiseert Constructiv een lerend netwerk in de provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant. Het lerend netwerk brengt scholen samen die duaal leren organiseren met als doel kennis en ervaring te delen. Constructiv treedt als facilitator op en zorgt voor de organisatie, kwalitatieve begeleiding, brengt interne en externe kennis in en bouwt zo bruggen tussen de scholen in deze provincies.

In eerdere schooljaren werkte Constructiv samen met de organisatie Schoolmakers om het lerend netwerk van professionele begeleiding te voorzien, maar in 2020 besliste Constructiv om het roer in eigen handen te nemen. Schoolmakers voorzag een opleiding om onze adviseurs de nodige tips & tricks voor het begeleiden van een lerend netwerk mee te geven.

Duaal leren

De werking van het lerend netwerk werd uiteraard bemoeilijkt door de coronamaatregelen in 2020. Na twee fysieke sessies tussen januari en maart, konden uiteindelijk nog twee digitale sessies doorgaan na de paasvakantie. De volgende thema’s kwamen o.a. in deze sessies aan bod:

  • Het verbeteren van de communicatie tussen school en onderneming. Aan de hand van de output werden twee bundels opgemaakt: Gouden tips om de opstart van een samenwerking te optimaliseren en Gouden tips om het werkbezoek van de school aan de onderneming vlot te laten verlopen.
  • Het belang van evaluatie van leerlingen. Voor verschillende scholen is de combinatie van de evaluatie van de leerling en het duaal leertraject nieuw. Daarom nodigde Constructiv de onderwijsinspectie om haar visie op de evaluatie in een duaal leertraject uit te leggen.
  • De coronamaatregelen resulteerden in de sluiting van scholen, maar er was behoefte aan onderling overleg over het uitreiken van leerbewijzen in deze uitzonderlijke situatie
Ondersteuning via het ESF -project “ABC duaal leren 3.0”

In de periode maart 2019 t.e.m. december 2020 konden scholen beroep doen op extra middelen via het project ABC van duaal leren 3.0 van het Vlaams ESF-agentschap. De deelnemende scholen kregen vanuit het ESF via Constructiv een forfaitaire vergoeding voor het begeleiden van leerlingen, bijv. voor het screenen van geïnteresseerde leerlingen, geschikte leerwerkplekken zoeken, het matchen van leerlingen aan ondernemingen, het opmaken van leermiddelen, het bezoeken van leerlingen op een werkplek om de voortgang van het traject te bewaken, de evaluatie van de leerling, intern overleg, enz. Het project liep eind 2020 af.

Scholen zullen, nadat ze eindevaluaties hebben opgemaakt en de controle ervan heeft plaatsgevonden, deze subsidies in 2021 ontvangen. Het Vlaams ESF-agentschap heeft voor de voortzetting van het initiatief rond duaal leren ingezet op het nieuwe project Impuls duaal.

ESF-project Impuls duaal: intersectoraal duaal

In 2020 lanceerde het Vlaams ESF-agentschap het project Impuls duaal, waarmee het zowel een stijging van het aantal leerlingen beoogt als van het aantal scholen die duale richtingen programmeren met oog voor de lokale arbeidsmarkt.

In 2020 hebben Constructiv, Educam, Inom, Volta en Woodwize de krachten gebundeld en samen een projectvoorstel geschreven dat werd gedragen door de respectievelijke sociale partners en werd goedgekeurd door het ESF, zodat het project in 2021 kan opstarten.

Met de verschillende sectoren – de verzameling van de harde sectoren (zoals de bouw) in een school  –  en scholen als de belangrijkste deelnemers, zullen we regionale lerende netwerken organiseren. Ook ondernemingen zullen af en toe worden uitgenodigd. De organiserende sectorfondsen zullen acties op elkaar afstemmen, met aandacht voor de wensen van ieders sociale partners.